Монгол Улс Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны түүхт 114 жилийн ойд зориулсан чансаа өндөр 128 бөхийн барилдаан өчигдөр сүр жавхлантай болж өндөрлөлөө. Тус барилдаанд Сэлэнгэ аймгийн Цагааннуур сумын харьяат, Улсын арслан Б.Орхонбаяр өөрийн ур чадвараа баталж, Ерөнхийлөгчийн цомыг хоёр дахь удаагаа гартаа оруулсан юм. Тэрбээр “Алдар” спорт хороо болон “Таванхан” дэвжээний нэр дээрээс барилдаж, ийнхүү нэр хүндтэй шагналын эзэн боллоо.
Хэдийгээр Б.Орхонбаяр түрүүлсэн ч энэ өдрийн хамгийн хурц, дайчин барилдааныг Ховд аймгийн Мөст сумын харьяат, Аймгийн арслан Мягмардоржийн Баяржавхлан үзүүлж, үзүүр бөхийн шагнал хүртлээ. Тэрбээр нэгийн даваанаас эхлэн улсын цолтой цуутай хүчтэнүүдийг ээлж дараалан өвдөг шороодуулж, үзэгчдийг суудлаас нь өндөлзүүлсэн юм. «Алдар» спорт хороо болон «Ховд» дэвжээний залуу арслан ийнхүү анх удаа Ерөнхийлөгчийн цомын барилдаанд шөвгөрлөө.
М.Баяржавхлангийн энэ өдрийн гайхалтай ялалтуудыг дараах дарааллаар багцалж болно:
- Нэгийн даваа: Улсын харцага О.Мөнх-Эрдэнийг өвдөг шороодуулж, барилдааныг эрч хүчтэй эхлүүлэв.
- Хоёрын даваа: Улсын заан С.Сүхбатыг даван, дараагийн шатанд шалгарлаа.
- Гурвын даваа: Улсын харцага Э.Дашийг хаяж, иртэй байгаагаа харуулсан юм.
- Дөрвийн даваа: Улсын аварга О.Хангайг шороодуулж, энэ өдрийн хамгийн том дуулианыг тарив.
- Тавын даваа: Улсын арслан Ц.Бямба-Отгоныг өвдөг шороодуулснаар их шөвөгт үлдлээ.
- Зургаагийн даваа: Улсын заан Б.Бат-Өлзийг хаяж, аваргын төлөө барилдах эрхээ авсан юм.
М.Баяржавхлангийн бөхийн замнал бүр бага залуу наснаас нь эхлэн амжилтаар дүүрэн байсан бөгөөд сумын заан цолтойдоо «Алдарын цом» зэрэг томоохон тойргийн барилдаануудад тогтмол түрүүлдэг байв. Бөх сонирхогчид түүнийг ирээдүйн улсын өндөр цолтон хэмээн эртнээс таамаглаж байсан бөгөөд тэрбээр бага цолтойдоо л чансаа өндөр бөхчүүдийг сандаргаж байсан түүхтэй.
Түүний амжилтын товчоог сонирхвол:
- 17 насандаа: Сумын заан цол хүртэж, бөхийн ертөнцөд хөл тавьсан.
- 19 насандаа: Хүртсэн цолоо амжилттай бататгаж, ирээдүйтэй бөх гэдгээ нотолсон.
- 20 насандаа: Баруун бүсийн даншиг наадамд шөвгөрч, Аймгийн начин цолонд хүрсэн.
Өдгөө Аймгийн арслан цолтой байгаа тэрбээр улсын цолтой бөхчүүдтэй эн тэнцүү, зарим талаар илүүрхэн барилдаж байгаа нь бөхийн ертөнцөд нэгэн шинэ хүчтэн төрөн гарсныг илтгэж байна. М.Баяржавхлангийн энэхүү гайхалтай эргэн ирэлт болон цуутай аваргуудыг өвдөг шороодуулсан барилдаан нь Монголын үндэсний бөхийн ирээдүй өнгөлөг байгааг харууллаа.
