АНУ-ын Засгийн газраас Олон улсын эрүүгийн шүүхийн (ОУЭШ) шүүгчдийн эсрэг эдийн засгийн болон визний хориг арга хэмжээ авахаа албан ёсоор мэдэгдлээ. Төрийн нарийн бичгийн дарга Марко Рубиогийн мэдээлснээр, Гүржийн шүүгч Гоча Лорткипанидзе болон Монголын шүүгч Дамдины Эрдэнэбалсүрэн нарыг Израил улсын эсрэг чиглэсэн үйл ажиллагаа явуулсан гэж буруутгаж байгаа юм.
Энэхүү шийдвэрийг АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трампын гаргасан «Олон улсын эрүүгийн шүүхийн эсрэг» №14203 дугаартай Гүйцэтгэх засаглалын зарлигийг үндэслэн хэрэгжүүлж байна. Марко Рубиогийн үзэж буйгаар эдгээр шүүгчид:
- Израилын иргэдийг мөрдөн мөшгих, баривчлах ажиллагаанд биечлэн оролцсон.
- ОУЭШ-ийн зүгээс Израилын албан ёсны мэдэгдлүүдийг хүлээн авахгүй байх тухай санал хураалтад «эсрэг» байр суурьтай оролцсон гэнэ.
Байгууллагуудын Байр Суурь ба Зөрчилдөөн
АНУ болон Израил улсууд нь Ромын дүрэмд нэгдээгүй бөгөөд ОУЭШ-ийн харьяаллыг хүлээн зөвшөөрдөггүй байр суурьтай байдаг. Нөгөө талдаа, Олон улсын эрүүгийн шүүх энэхүү хоригийг «шүүхийн хараат бус байдал болон халдашгүй эрхэд заналхийлж, сүрдүүлсэн үйлдэл» хэмээн эрс эсэргүүцэж байгаагаа мэдэгдсэн юм.
Шүүгч Д.Эрдэнэбалсүрэнгийн Түүхэн Сонгууль
Монгол Улсын Дээд шүүхийн шүүгч Д.Эрдэнэбалсүрэн нь 2023 оны 12 дугаар сард Нью-Йорк хотноо болсон Ромын дүрэмд оролцогч талуудын Ассамблейн 22 дугаар чуулганаар ОУЭШ-ийн шүүгчээр сонгогдсон билээ. Энэ нь Монгол хүн анх удаа дэлхийн дээд хэмжээний шүүхийн байгууллагад ажиллахаар болсон түүхэн үйл явдал байв.
- Сонгуулийн дүн: Эхний шатны санал хураалтаар 114 улсын 81-ийнх нь саналыг авч чадсан.
- Бүтэц: ОУЭШ нь нийт 18 шүүгчээс бүрддэг бөгөөд гурван жил тутамд 6 шүүгчийг 9 жилийн хугацаатайгаар шинэчлэн сонгодог.
- Бүрэн эрх: Д.Эрдэнэбалсүрэн шүүгчийн албан тушаал хаших хугацаа 2024 оноос 2033 он хүртэл үргэлжилнэ.
