Table of Contents
Газар дундын тэнгисийн зүүн хэсэгт ус урьд өмнөхөөсөө илүү дулаарч, халуун орны зүйлүүд олноор нэвтэрч суурьших болсноор орон нутгийн экосистемд томоохон өөрчлөлт авчирч байна.
2000-аад оны эхээр 30 метрийн гүнд 25 °C орчим байсан ус өнөөдөр 29 °C хүрч, Антальягийн эргийн усны гадарга 32 °C хүртэл халсан нь Улаан тэнгисээс Суэцийн сувгаар орж ирсэн зүйлүүдэд таатай нөхцөл бүрдүүлжээ.
Түрэмгий махчин амьтдын өсөлт
Антальягийн эрэг орчмын хад, буланд арслан загас (Pterois miles) аль хэдийн тогтмол амьдрагч болжээ. Хортой зэвсэгтэй энэ махчин жижиг загасыг олноор нь устгаж, орон нутгийн загасны тоо эрс цөөрсөн байна. Газар дундын тэнгист түүнийг хянах байгалийн дайсан байхгүй нь популяцийн өсөлтийг улам түргэсгэж, экосистемийн тэнцвэрийг алдагдуулж байгаа юм.
Дулаарлын хурдац
Суэцийн суваг 1869 онд нээгдсэнээс хойш халуун орны зүйлүүд тасралтгүй нэвтэрч байсан ч сүүлийн хэдэн арван жилд дэлхийн дулаарал болон сувгийн өргөтгөлөөс шалтгаалан үйл явц эрс хурдасчээ. Жишээлбэл, туулайн загас Антальягаас 1700 км хол орших Мальтад хүртэл тархсан байна. Эрдэмтдийн таамаглаж буйгаар ойрын хэдэн арван жилд энэ үзэгдэл тэнгисийн хойд болон баруун хэсэгт ч хүчтэй нөлөөлнө.
2025 оны долдугаар сард Газар дундын тэнгисийн гадаргын дундаж температур 26.68 °C болж дээд амжилт тогтоосон бөгөөд гүний давхаргууд ч мөн дулаарч эхэлжээ. Үүний улмаас өмнө нь сэрүүн гүнд амьдардаг байсан нутгийн загас, сээр нуруугүй амьтад, замаг дулааны дарамтад орж байна. Хэрэв энэ хандлага үргэлжилбэл 2100 он гэхэд Газар дундын тэнгис бүрэн халуун орны бүс болох эрсдэлтэйг судлаачид анхаарууллаа.
Болзошгүй шийдлүүд
- Түрэмгий зүйлүүдийн тархалтыг хязгаарлах
- Тусгай хамгаалалттай бүс байгуулах
- Биологийн олон янз байдлыг хамгаалах
- Урт хугацаанд: хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулах
Антальягийн өнөөгийн нөхцөл байдал нь бүхэл Газар дундын тэнгист сэрэмжлүүлэг болж байна: халуун орны амьтад аль хэдийн нутагшиж, нутгийн төрөл зүйлүүд амьдрах орчноо алдаж эхэлжээ.
