Table of Contents
Шүүхийн шийдвэр ба оноосон ял
Олонд танигдсан матар баригч, реалити шоуны од Мэтт Райт 2022 онд Хойд нутагт (NT) болсон нисдэг тэрэгний ослын дараа нотлох баримтад нөлөөлсөн хэрэгт буруутай нь тогтоогдож, таван сар хоригдохоор боллоо. Тухайн ослоор түүний хамтран тоглогч амиа алдаж, нисгэгч нь хүнд гэмтэн, саажилттай болсон байна.
Өнгөрсөн наймдугаар сард Райт цагдаад худал мэдүүлэг өгсөн, мөн эмнэлэгт хэвтэж байсан гэрчид нөлөөлөхөөр оролдсон хоёр зүйл ангиар буруутай нь тогтоогдсон юм. Баасан гарагт орлон гүйцэтгэгч шүүгч Алан Блоу түүнд 10 сарын хорих ял оноож, талыг нь буюу таван сарыг эдэлсний дараа ялыг түдгэлзүүлэх шийдвэр гаргалаа. Мөн 5,000 австрали долларын торгууль ногдуулжээ.
Шүүгч Блоугийн хэлснээр Райт “гэмшил огт харагдаагүй” ч цаашид “дахин ноцтой зөрчил гаргах магадлал маш бага” гэж дүгнэсэн байна. Түүнд холбогдсон зүйл ангиудын дээд ял нь 15 жил хүртэл хорих боломжтой байжээ.
“Баримтыг шатаа” гэх гурав дахь зүйл анги шийдэгдээгүй үлдэв
Прокуроруудын тавьсан гурав дахь зүйл ангид Райт хэн нэгнээс нотлох баримтыг “шатааж устга” гэж хүссэн гэх агуулга багтсан ч тангарагтны шүүх санал нэгдэж чадалгүй, шийдвэр гаргаагүй байна. Энэ асуудал шүүхийн шатанд үргэлжлэн хэлэлцэгдэх боломжтой гэж мэдээлжээ.
Мөн Райтын өмгөөлөгчид буруутай гэсэн шийдвэрүүдийг давж заалдахаар төлөвлөж байгаагаа өмнө нь мэдэгдсэн бөгөөд шүүхийн баримтад тэд давж заалдах байр суурьтай хэвээр байгааг дурдсан байна.
Осол хаана, юу болсон талаар
Энэхүү хэрэг 2022 оны хоёрдугаар сард Арнем Лэндэд, Дарвин хотоос ойролцоогоор 500 км зайд болсон нисдэг тэрэгний ослын дараах нөхцөл байдалтай холбоотой. Матрын өндөг түүх аяллын үеэр Outback Wrangler шоуны хамтран тоглогч Крис “Уиллоу” Уилсон нисдэг тэрэгнээс дүүжлэгдсэн төхөөрөмжтэй явж байгаад амь үрэгджээ.
Нисгэгч Себастиан Робинсон уушги цоорох, тархины хүнд гэмтэл авах зэрэг ноцтой бэртэл авч, улмаар саажилттай болсон гэж мэдээлсэн байна. Райт өөрөө тухайн нисдэг тэргэнд байгаагүй ч ослын газарт хамгийн түрүүнд очсон хүмүүсийн нэг байжээ.
Шүүхийн энэ хэрэг нь ослын шалтгаан, Уилсоны үхэл, Робинсоны бэртэл гэмтлийн учир шалтгааныг шийдэх бус, харин ослын дараа мөрдөн шалгалтад саад учруулах зорилготойгоор мэдээлэл, баримт бичигт нөлөөлсөн эсэх дээр төвлөрсөн гэж тодотгосон байна.
Прокуроруудын гол үндэслэл: түлш, нислэгийн цагийн бүртгэл
Нэг сарын турш үргэлжилсэн шүүх хурлын үеэр прокурорууд Райт осол болох үеийн түлшний хэмжээний талаар цагдаад худал хэлсэн гэж мэдүүлжээ. Нотлох баримтад нууцаар хийсэн дуу бичлэгүүд орсон бөгөөд прокурорын тайлбараар эдгээр нь Райтын “түлшний сав хагас дүүрэн байсан” гэсэн мэдүүлэгтэй зөрчилдөж байсан байна.
Мөн Райт эмнэлэгт хэвтэж байсан Робинсоны дээр очиж, нислэгийн бүртгэлд байгаа ниссэн цагийн мэдээллийг өөрчлөхийг хүссэн гэж буруутгагдсан. Тухайн үед эмч нар Робинсонд дахин алхаж чадахгүй байж магадгүй гэж хэлсэн байсан бөгөөд прокуроруудын үзэж буйгаар Райт нисдэг тэрэг хэдэн цаг ниссэнийг харуулдаг бүртгэлийг өөрчилснөөр үнэтэй үйлчилгээ, засварын шаардлагыг хойшлуулах дадал нь илчлэгдэхээс болгоомжилсон гэж тайлбарлажээ. Тангарагтны шүүх дээрх хоёр зүйл ангид санал нэгтэйгээр буруутай гэсэн шийдвэр гаргасан байна.
“Нислэгийн цагийг багасгах” дадал салбарт түгээмэл байсан тухай
Шүүх хурлаар Хойд нутгийн нисдэг тэрэгний салбарт засвар үйлчилгээний шаардлагыг хойшлуулахын тулд нислэгийн цаг хэмжигчийг салгаж “цагийг нь унтрааж багасгах” арга хэрэглэдэг тухай яригдсан байна. Прокуроруудын зүгээс энэ төрлийн хуурамч бүртгэл салбар даяар түгээмэл бөгөөд Райт өөрийн оролцоо ослын дараа буруутгагдана гэж эмээж нотолгоог далдлахыг оролдсон гэж үзжээ.
Харин өмгөөллийн тал нислэгийн цагийг дутуу бүртгэх явдал Хойд нутгийн нисдэг тэрэгний хүрээлэлд “өргөн тархсан” гэдгийг хүлээн зөвшөөрсөн ч Райт шүүхийн шударга ажиллагааг санаатайгаар гуйвуулах түвшинд хүрээгүй гэж маргасан байна.
Робинсоны мэдүүлэгт дурдагдсан маргаантай хэсгүүд
Шүүхийн явцад Райт Робинсоныг эмнэлэгт хэвтэж байх хугацаанд хэд хэдэн удаа эргэсэн нь хэлэлцэгдсэн байна. Прокуроруудын хэлснээр тэрээр бэртсэн нисгэгчид “хатуугаар тулган шаардаж”, осолдсон нисдэг тэрэгний нислэгийн цагийг өөр нисдэг тэрэг рүү “шилжүүлж бичүүлэх” санал тавьсан гэж үзжээ.
Мөн гэрчүүдийн мэдүүлэгт Робинсоныг “нам цэнгээнд дуртай нэгэн” гэж тодорхойлсон тухай гарсны дараа тэр өөрийг нь “кокаинд донтох хэмжээнд хэрэглэдэг хүн” байсан гэх яриаг үгүйсгэсэн гэж мэдээлжээ. Түүнчлэн Робинсоны цусны шинжилгээнд кокаины ул мөр илэрсэн ч нисэхийн дүрэмд хэрэгжүүлдэг хяналтын “тогтоосон хэмжээнээс доогуур” байсан гэж Австралийн ABC мэдээлснийг дурдсан байна.
Робинсон ослын талаар дурсамжгүй гэж хэлсэн ч онцгой нөхцөлд өндөг түүдэг хүнийг дүүжилсэн төхөөрөмжөөс салгах нь зөв дадал тул тэр “санаатайгаар дүүжлүүрийг салгасан байх учиртай” гэдгээ хүлээн зөвшөөрсөн байна. Мөрдөн шалгах байгууллагууд Уилсон 25 метрийн өндрөөс унасны улмаас нас барсан гэж дүгнэсэн гэж мэдээлжээ.
“Түүнийг шүтээн шиг хардаг байсан” гэх мэдүүлэг
Райт National Geographic-ийн Outback Wrangler, мөн Netflix-ийн Wild Croc Territory реалити шоунуудаар дэлхий даяар танигдсан. Тэр мөн орон нутгийн аялал жуулчлалын хэд хэдэн бизнестэй, Австралийн аялал жуулчлалын элчээр ажиллаж байсан гэж дурдагдсан байна.
Шүүхийн үеэр Робинсон Райтын нэр хүндийн талаар “Үнэхээр бүх хүн Мэттийг шүтээн шиг хардаг байсан, тэр ‘үсэр’ гэвэл тэд ‘хэр өндөр үсрэх вэ’ гэж асуудаг байсан” гэж мэдүүлээд, “Хүн бүр түүнтэй хамт байх, түүнтэй ажиллахыг хүсдэг байсан” гэж нэмжээ. Тэр мөн “Бид залуу эрчүүд байсан, бид түүнийг үлгэр дуурайл гэж хардаг байлаа. Түүний өмнө өөрсдийгөө сайн харагдуулахын тулд, хэлсэн болгоныг нь хийхээр хичээдэг байсан” гэж хэлсэн байна.
Ял оноох үед талууд юу маргав
Ял оноохоос өмнө прокурор Жэйсон Гуллачи Райт заавал “бодитоор, шууд хоригдох ял” эдлэх ёстой гэж үзэж, түүний үйлдэл “ноцтой” гэдгийг илэрхийлэх шаардлагатай гэж шүүхэд тайлбарласан байна. Тэрээр эмнэлэгт хэвтэж байсан Робинсонд олон удаа очиж бүртгэл өөрчлүүлэхийг хүссэн нь түлшний талаар худал хэлснээс илүү “нухацтай тооцоолсон, төлөвлөсөн бөгөөд шударга ажиллагаанд саад учруулах зорилготой” байсан гэж тодорхойлжээ.
Харин өмгөөлөгч Дэвид Эдвардсон шүүхээс түүнийг “олны танил гэдэг шалтгаанаар” онцлон хатуу шийтгэхгүй байхыг хүссэн бөгөөд түлшний хэмжээг буруу таамаглан хэлсэн нь “найзыгаа хамгаалах гэсэн оролдлого” байсан гэж тайлбарласан байна.
Шүүгч Блоу ялын хугацааг тогтоохдоо Райтын нийгэмд оруулсан хувь нэмэр, мөн зан чанарын тодорхойлолтуудыг “урьд өмнө харж байгаагүйгээрээ хамгийн гайхалтай” гэж үнэлсэн зэрэг хөнгөрүүлэх нөхцөлүүдийг харгалзсан гэж мэдээлжээ.
Дараагийн алхам
Райт таван сар хоригдсоны дараа үлдсэн 5 сар нь түдгэлзэх нөхцөлтэй бөгөөд давж заалдах ажиллагаа үргэлжлэх боломжтой байна. Харин “баримтыг шатааж устгах” тухай гурав дахь зүйл анги хэрхэх нь цаашдын шүүхийн шийдвэрээс хамаарах аж.
