Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн хөтөлбөрийн хүрээнд шүүхийн үйлчилгээг иргэдэд ойртуулах, илүү нээлттэй бөгөөд шуурхай болгох зорилгоор цахим шилжилтийг эрчимжүүлж байна. 2024 онд батлагдсан шүүх эрх мэдлийн хөгжлийн бодлогод тусгагдсаны дагуу орчин үеийн технологид суурилсан, иргэн төвтэй шүүхийг төлөвшүүлэх ажил ийнхүү биеллээ олж байгаа юм. Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс 2022 оноос эхлэн бэлтгэл ажлыг хангаж, системийн архитектур болон ТЭЗҮ-г боловсруулсны үндсэн дээр энэхүү «Цахим шүүх 2.0» цөм системийг бүтээжээ.
Системийн үндсэн бүтэц болон нэвтрүүлэх шатууд:
- Суурь бүрэлдэхүүн: Өгөгдлийн нэгдсэн платформ, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны систем, цахим архив болон захиргааны удирдлагын ERP систем зэрэг нийт 7 дэд хэсгээс бүрдэж байна.
- Эхний шатны нэвтрүүлэлт: Энэ сарын 22-ны өдрөөс эхлэн эрүүгийн хэргийн анхан шатны 32 шүүх «Таслан сэргийлэх арга хэмжээ» болон «Зөрчлийн хэрэг шийдвэрлэх» модулиудыг ашиглаж эхэлнэ.
- Иргэдийн оролцоо: Хэргийн оролцогч иргэн, хуулийн этгээдүүд мэдээлэл солилцох тусгай дэд бүтцээр дамжуулан шүүхтэй харилцана.
Технологийн шинэчлэлийн авчрах үр ашиг
«Цахим шүүх 2.0» систем бүрэн хэрэгжсэнээр шүүхэд хандах үйл явц дахь цаг хугацаа болон санхүүгийн зардал үлэмж хэмжээгээр буурах ач холбогдолтой. Иргэд заавал шүүхийн байранд очих шаардлагагүйгээр, гар утасны аппликейшн ашиглан хаанаас ч үйлчилгээ авах боломж бүрдэж байгаа нь шүүхийн хүртээмжийг шинэ түвшинд гаргаж байна.
Энэхүү дижитал шилжилт нь шүүхийн үйл ажиллагааны ил тод байдлыг хангах төдийгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх явц дахь механик чирэгдлийг арилгаж, шүүхийн чанар, стандартыг олон улсын жишигт хүргэх давуу талтай юм.
